ΟΥΑΣΙΓΚΤΟΝ Επιστήμονες του Τεχνολογικού Ινστιτούτου της Μασαχουσέτης, του περίφημου ΜΙΤ, έφτιαξαν ένα πρωτοποριακό πρόγραμμα για ηλεκτρονικούς υπολογιστές με το οποίο φιλοδοξούν να αποκωδικοποιήσουν και να μεταφράσουν νεκρές και άγνωστες γλώσσες. Η πρώτη δοκιμή έγινε σε μία γλώσσα της Μέσης Ανατολής η οποία είχε διαβαστεί ήδη από τη δεκαετία του 1930, αλλά στόχος των ερευνητών ήταν να εξακριβώσουν την αποτελεσματικότητα του προγράμματος. Το εγχείρημα στέφθηκε από απόλυτη επιτυχία. Το πρόγραμμα μετέφρασε αυτόματα την αρχαία γραπτή ουγκαριτική γλώσσα μέσα σε λίγες μόνον ώρες. Η ουγκαριτική καταγράφηκε γύρω στο 2000 π.Χ. στην περιοχή της σημερινής Δυτικής Συρίας, με σημάδια πάνω σε πήλινες πλάκες. Ανακαλύφθηκε το 1920 και διαβάστηκε το 1932.
Το πρόγραμμα εντοπίζει τα κοινά σύμβολα που χρησιμοποιούνται σε τουλάχιστον δύο γλώσσες- μία γνωστή και μία άγνωστη- και κάνει προτάσεις ερμηνείας των γραπτών σημείων, καταλήγοντας σε πρόταση ερμηνείας ολόκληρων φράσεων. Εν προκειμένω οι ερευνητές του ΜΙΤ συσχέτισαν την ουγκαριτική με αρχαία εβραϊκά. Το σύστημα έκανε υποθέσεις για το πώς σχηματίζονται οι διαφορετικές λέξεις. Σύντομα, μέσω της επαναλαμβανόμενης ανάλυσης, συσχέτισε γράμματα και λέξεις και σχεδίασε λεπτομερώς σχεδόν όλα τα (ήδη γνωστά στους γλωσσολόγους) ουγκαριτικά σύμβολα βασιζόμενο σε αντίστοιχα εβραϊκά.
Το ουγκαριτικό αλφάβητο έχει 30 γράμματα. Το πρόγραμμα συσχέτισε επιτυχώς τα 29 με εβραϊκά. Ο υπολογιστής κατάφερε επίσης να αναγνωρίσει το 60% των λέξεων που μοιράζονται οι δύο γλώσσες. Οι επιστήμονες ελπίζουν ότι ανοίγει ο δρόμος για να αποκαλύψουν τα μυστικά τους αρχαίες γραπτές γλώσσες που παραμένουν ακόμη αδιάβαστες.
«Παραδοσιακά η αποκωδικοποίηση αντιμετωπιζόταν σαν ένα είδος ακαδημαϊκού παιχνιδιού και δεν δινόταν η απαραίτητη προσοχή στους υπολογιστές για αυτόν τον σκοπό» δήλωσε η καθηγήτρια και επιστημονική υπεύθυνη της έρευνας Ρετζίνα Μπαρζιλάι. Και τόνισε: « Στόχος μας είναι να αξιοποιήσουμε όλη τη δύναμη της σύγχρονης τεχνολογικής γνώσης και της στατιστικής για να έχουμε πρακτικό αποτέλεσμα». Αλλοι ερευνητές εξέφρασαν τις επιφυλάξεις τους για την απόδοση του προγράμματος. Είπαν μάλιστα ότι γίνεται περιορισμένη χρήση επειδή πολλά από τα κρυπτογραφημένα κείμενα δεν έχουν προς στιγμή δυνατότητα σύγκρισης με κάποια πρόγονό τους γλώσσα. Το πρόγραμμα επίσης θεωρεί δεδομένο ότι ο υπολογιστής διακρίνει την αρχή και το τέλος μιας λέξης, πράγμα το οποίο δεν συμβαίνει πάντοτε.
Ωστόσο η καθηγήτρια Μπαρζιλάι πιστεύει ότι το πρόγραμμα μπορεί να βελτιωθεί και να ξεπεράσει αυτό το εμπόδιο αν σκανάρει πολλές γλώσσες ταυτόχρονα για να εντοπίσει τις συγγενικές τους πληροφορίες. «Κάθε γλώσσα έχει τις δικές της προκλήσεις. Πιθανότατα, μια επιτυχημένη αποκρυπτογράφηση να χρειαζόταν κάποιον που να μπορεί να ρυθμίζει το πρόγραμμα κάθε φορά που συναντά ιδιόρρυθμα χαρακτηριστικά γνωρίσματα μιας γλώσσας» σημείωσε.
Η αποκωδικοποίηση της ουγκαριτικής γλώσσας ολοκληρώθηκε έπειτα από χρόνια και βασίστηκε πάνω σε κάποιες ευτυχείς συμπτώσεις- όπως η ανακάλυψη ενός τσεκουριού που είχε πάνω του γραμμένη τη λέξη «τσεκούρι» στην Ουγκαριτική Για μια πιο διαδεδομένη σύγχρονη χρήση, ανάλογα προγράμματα θα μπορούσαν να βελτιώσουν την αξιοπιστία των λογισμικών αυτόματης μετάφρασης σελίδων του Διαδικτύου. Σήμερα αυτού του είδους η μετάφραση παρουσιάζει ακόμη σοβαρά προβλήματα ακυριολεξίας και ασυνταξίας, ακόμη και διαστρέβλωσης του νοήματος.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου