Χειρονομίες (μη λεκτική γλώσσα)

Η ομιλία και η γραφή είναι οι βασικότερες δραστηριότητες στις οποίες αναφέρεται κανείς με τον όρο γλώσσα. Ωστόσο ο όρος αυτός χρησιμοποιείται καταχρηστικά και σε άλλους τομείς της ανθρώπινης συμπεριφοράς.

Είναι δυνατόν ο Materazzi να εκφράσει την απογοήτευσή του μόνο με λόγια;

Όπως όλοι έχουμε παρατηρήσει όταν μιλάμε δε περιοριζόμαστε απλώς στη παραγωγή μηνυμάτων με τη μορφή ήχων, αλλά αντίθετα εμπλουτίζουμε το μήνυμα με την έκφραση του προσώπου μας, τον τόνο της φωνής μας, τη στάση ολόκληρου του σώματος και, κυρίως των χεριών μας. Όλα αυτά είναι γνωστά με τον συλλογικό όρο χειρονομίες.

Μπορεί κανείς να θεωρήσει πως οι χειρονομίες δε παίζουν σημαντικό ρόλο, ωστόσο φτάνει κανείς να αναλογιστεί πόσο λιγότερο εκφραστική είναι μία τηλεφωνική συνομιλία σε σχέση με μία συνομιλία πρόσωπο με πρόσωπο. Πόσες φορές έχει συμβεί να συνομιλούμε μέσω τηλεφώνου και να πραγματοποιούμε διάφορες εκφράσεις στο πρόσωπό μας ή να χαμογελάμε κ.ά., , ενώ ξαφνικά συνειδητοποιούμε ότι αυτό δεν είναι δυνατό να μεταδώσει τίποτα στο συνομιλητή που βρίσκεται στην άλλη άκρη της γραμμής;

Από την άλλη, ο ρόλος που παίζουν οι εκφράσεις του προσώπου, οι συνοδευτικές χειρονομίες και ο τόνος της φωνής είναι ικανά να αποδώσουν την ακριβή σημασία, ανεξάρτητα από τις λέξεις που χρησιμοποιεί ένας ομιλητής. Εκφράσεις, τις οποίες τις θεωρούμε καθαρά σαρκαστικές στηρίζονται ακριβώς στις δυνατές αντιθέσεις ανάμεσα στα λεγόμενα και στις παραγλωσσικές εκφράσεις και χειρονομίες. Εκφράσεις, των οποίων οι λέξεις προσδίδουν αρχικά εχθρική σημασία, όταν αποδίδονται με φιλικές χειρονομίες διαφοροποιούνται πλήρως.

Με τον τρόπο αυτό αναλογίζεται κανείς τη σημαντική βοήθεια που παρέχουν στην καθημερινή ομιλία οι χειρονομίες.

Μ.Α.