10 Ιουν 2012

ὁ νέος δικομματισμὸς καὶ τὸ newspeak

Με αφορμή τις επικείμενες εκλογές, αλλά και τις συνήθεις κουβέντες που γίνονται για το θέμα, βρήκαμε ένα πολύ ωραίο άρθρο, που μιλάει για τη "διπλή γλώσσα" των κομμάτων... 
από το blog: http://georgelenonce.posterous.com
Δικομματισμὸς ὀνομαζόταν μέχρι πρόσφατα ἡ ἐναλλαγὴ τῶν δύο κύριων ἀστικῶν κομμάτων στὴν ἐξουσία, δηλαδὴ ἡ διαχείριση τῆς ἐξουσίας πότε ἀπὸ τὸ πασὸκ καὶ πότε ἀπὸ τὴ νέα δημοκρατία· καθώς, δέ, καμμία οὐσιαστικὴ διαφορὰ δὲν ὑπῆρχε μεταξὺ τῆς μιᾶς ἢ τῆς ἄλλης διακυβέρνησης, ἐφόσον τὰ ἴδια πάνω-κάτω ταξικὰ συμφέροντα ἐξυπηρετοῦνταν καὶ ἀπὸ τὰ δύο ἀστικὰ κόμματα, οἱ συνδηλώσεις τῆς λέξης «δικομματισμὸς» ἦσαν, καὶ παραμένουν, ἀρνητικές. Αὐτὲς ἀκριβῶς τὶς συνδηλώσεις ἐπιχειρεῖ τώρα νὰ ἐκμεταλλευθεῖ τὸ πολιτικὸ προσωπικὸ τῶν δυνάμεων τοῦ ἐξανδραποδισμοῦ καὶ τῆς ἀναξιοπρέπειας μιλώντας ἀνοήτως περὶ «δικομματισμοῦ», ἀλλὰ ἐννοώντας τὴν (ὄχι μόνο θεμιτή, ἀλλὰ καὶ ἀναπόφευκτη!) ἀντιπαράθεση τῶν δύο κομμάτων ποὺ ἐπικράτησαν στὶς τελευταῖες ἐκολογές, δηλαδὴ τῆς νέας δημοκρατίας καὶ τοῦ ΣΥΡΙΖΑ.

19 Απρ 2012

Σε τί χρησιμεύει η γλωσσολογία;

Antoine Meillet
του Θεόφιλου Τραμπούλη
Το κείμενο δημοσιεύτηκε στη στήλη “Πρόχειρο”, στο τεύχος #4 του UNFOLLOW

«Σε τι χρησιμεύει η γλωσσολογία; – Ευτυχώς σε τίποτε», έτσι λέει ο μύθος ότι είχε απαντήσει ο Αντουάν Μεγιέ, ένας από τους τελευταίους μεγάλους γλωσσολόγους του πνεύματος του 19ου αιώνα, σε μια φιλοπαίγμονα κυρία ή σε έναν καχύποπτο και αντίζηλό του ακαδημαϊκό, δεν γνωρίζω. Ο Μεγιέ ανήκε σε εκείνη τη γενιά των παλαιών ιστορικών γλωσσολόγων που είχαν ζήσει βυθισμένοι σε βιβλιοθήκες, μελετώντας νεκρές γλώσσες, προσπαθώντας να ξαναζωντανέψουν ένα φάντασμα, τόσο χρήσιμο για τις εθνικές ταυτότητες του 19ου αιώνα, την ινδοευρωπαϊκή γλώσσα. Όπως ξέρουμε πια αυτή η εμμονική προσήλωση σε μια καθαρή, προφυλαγμένη από πρακτικές εφαρμογές, επιστήμη ήταν απαραίτητη, προκειμένου να φανεί ότι και το ίδιο το ιδεολόγημα του έθνους ήταν εξίσου καθαρό και άχρονο, προφυλαγμένο από τις επιμειξίες και τις περιπέτειες της ιστορίας.

13 Απρ 2012

Η παρανάγνωση της ποίησης και η γλωσσολαλία

Το παρακάτω άρθρο είναι του Παντελή Μπουκάλα και δημοσιεύτηκε στην kathimerini.gr

Συμβαίνει κι αυτό με τους ποιητές: Να παραναγνώσουμε κάποια στιγμή έναν στίχο τους και να αναγνωρίζουμε πια σαν νοηματικά δικαιωμένο και σωστό το λαθεμένο, που επιβλήθηκε με τη συνεχή χρήση του σε αυτό που όντως εννοούσε ο ποιητής. Συνηθισμένο παράδειγμα η αλλοίωση που υπέστη μελοποιούμενη η «Αρνηση» του Σεφέρη. Στη στροφή: «Με τι καρδιά, με τι πνοή, / τι πόθους και τι πάθος / πήραμε τη ζωή μας· λάθος! / κι αλλάξαμε ζωή», η μουσική του Θεοδωράκη δεν μπόρεσε να «διαβάσει» και να αποδώσει την κρίσιμη άνω τελεία, που χάθηκε. Κι όλα άλλαξαν. Πολύ πιο σοβαρά γίνονται όμως τα πράγματα, γιατί δεν εξαντλούνται στο φιλολογικό πεδίο, όταν μετράμε έναν ποιητικής τάξεως ισχυρισμό σαν θέσφατο κοινωνικοπολιτικής ισχύος, όταν θεωρούμε πως ένα λογοτεχνικό «επιχείρημα» δεν είναι τίποτα λιγότερο από αναμφισβήτητη μαθηματική ταυτότητα. Δώσαμε κάποτε (και θα συνεχίσουμε να δίνουμε, ό,τι διαφορετικό κι αν γραφτεί), αξία νόμου της Φυσικής ή της Ιστορίας στον ποιητικό ισχυρισμό του Καβάφη που διατυπώθηκε στο «Επιτύμβιον Αντιόχου, βασιλέως Κομμαγηνής»: «Υπήρξεν έτι το άριστον εκείνο, Ελληνικός - / ιδιότητα δεν έχ’ η ανθρωπότης τιμιοτέραν». Το ότι η αξία του αίνου είναι σχετική, αφού γράφτηκε (α) κατά παραγγελίαν, (β) από σοφιστή «ασμένως κ’ επανειλημμένως φιλοξενηθέντα» στην αυλή, άρα υπόχρεο, και (γ) «τη υποδείξει Σύρων αυλικών», επίσης υποχρεωμένων, άρα και κολάκων, δεν εμποδίζει τον εθνικό ναρκισσισμό μας να πιάσει το τροπάριο της μοναδικότητας.

3 Σεπ 2011

Τί μπορεί να κάνει το ανθρώπινο μυαλό...!!!

TH15 M355463 53RV35 T0 PR0V3 H0VV 0UR M1ND5 C4N D0 4M4Z1N6 TH1N65! 1MPR3551V3 TH1N65! 1N TH3 B361NN1N6 1T VV45 H4RD BUT N0VV, 0N TH15 L1N3 Y0UR M1ND 1S R34D1N6 1T 4UT0M4T1C4LLY VV1TH0UT 3V3N TH1NK1N6 4B0UT 1T. B3 PR0UD! 0NLY C3RT41N P30PL3 C4N R34D TH15. R3P05T 1F U UND3R5T4ND TH15 M355463, 8UT D0N'T T377 4NY0N3 VVH4T 1T M34N5

Καταφέρατε να το διαβάσετε; Στην αρχή μπορεί να είναι δύσκολο, αλλά ήδη από τη δεύτερη σειρά αρχίζετε και διαβάζετε χωρίς προβλήματα, έτσι δεν είναι; Κάπου το "πήρε το μάτι μου" και είπα να το post-άρω και εδώ για μας!!

related article(s)

16 Αυγ 2011

Η γλωσσική ικανότητα του ανθρώπου: Θέσεις και Αντιθέσεις

Το ακόλουθο άρθρο μάς το έστειλε ο Μπάμπης Κυρίτσης, διαβάζοντάς το θα το βρείτε κι εσείς πολύ ενδιαφέρον.


Αριστερό-Δεξί ημισφαίριο και οι λειτουργίες τους
Μια πρόχειρη απάντηση που μπορεί να έρθει το μυαλό κάθε ανθρώπου όταν του θέσουν το ερώτημα "η γλώσσα είναι έμφυτη στον άνθρωπο ή γεννιέται μαζί με τον άνθρωπο κατά την ένταξή του στην κοινωνία;" έχει ως εξής: "Φυσικά και η γλώσσα δεν είναι έμφυτη. Γι' αυτό το λόγο άλλοι μιλάνε αγγλικά, άλλοι γαλλικά και άλλοι ρώσικα, λόγω του ότι το περιβάλλον στο οποίο ζουν καθορίζει και τις γλωσσικές δομές που χρησιμοποιούν σε όλη τους τη ζωή".

9 Αυγ 2011

...του ποιοτικού!!!

  
απόσπασμα από τη σειρά "Υπέροχα Πλάσματα" της Μυρτώς Κοντοβά (Alpha, 2007-'08).

Κάποια στιγμή στη διάρκεια των προπτυχιακών μου σπουδών, ξέρετε... σε διάφορα γλωσσολογικά μαθήματα γίνεται λόγος για το φαινόμενο της "συνίζησης", άρχισα να αναρωτιέμαι πώς θα ήταν ο κόσμος μας -ο γλωσσικός δηλαδή- αν δεν "την" είχαμε ανάμεσά μας...
Σαν από τύχη, την ίδια ακριβώς περίοδο, γνώρισα μία συμφοιτήτριά μου η οποία "επί τούτου" είχε αποφασίσει να "πετάξει" τη συνίζηση από πάνω της. Και ομολογώ αυτό είχε πάρα πολύ πλάκα...

Η γλωσσική ποικιλια και η διδακτική της προσέγγιση

Ο Μπάμπης Κυρίτσης, αναγνώστης του blog, μας έστειλε το παρακάτω πολύ ενδιαφέρον άρθρο του. Διαβάστε το!

Βασικό αξίωμα της σύγχρονης γλωσσολογικής επιστήμης είναι ότι η γλώσσα πρέπει να περιγράφεται και όχι να ρυθμίζεται. Η άποψη αυτή έρχεται σε αντίθεση με την τακτική της παραδοσιακής γραμματικής, η οποία προσπαθεί να διδάξει κάποια μορφή της γλώσσας που έχει εξιδανικευτεί για ποικίλους κοινωνικούς ή αισθητικούς λόγους. Η ρύθμιση αποτελεί χαρακτηριστικό γνώρισμα παραδοσιακών γραμματικών προσεγγίσεων, όπου αποκλείονται μορφολογικοί τύποι και σημασιοσυντακτικά σχήματα ως λανθασμένες χρήσεις της Νέας Ελληνικής με την πρόφαση ότι κάθε απόκλιση ή μεταβολή της λαμβανόμενης ως πρότυπης γλώσσας, έστω και αν προήλθε αβίαστα από φυσική εξέλιξη της ίδιας της γλώσσας, θεωρείται καταδικαστέα. Η έννοια «λανθασμένη χρήση» οδηγεί σε σημαντικό περιορισμό της γλωσσικής ποικιλίας και δημιουργεί μια τεχνητή γραμματική ανάλυση, προϊόν αυθαίρετων –χωρίς καθορισμένο θεωρητικό πλαίσιο– αφαιρετικών διαδικασιών, που αντιμετωπίζει τον ανισομορφισμό της γλώσσας ως μη συστηματικό.